Gęsina na Świętego Marcina –
od średniowiecznej tradycji po nowoczesną kuchnię
Listopad w Polsce pachnie pieczonym jabłkiem, ziołami i… gęsiną.
Choć dziś traktujemy ją jako sezonowy rarytas, tradycja jedzenia gęsi na Świętego Marcina (11 listopada) ma setki lat i sięga średniowiecza. To święto, które w niezwykły sposób łączy historię, kulturę i kuchnię, a w Mundo Katowice zyskuje zupełnie nowe oblicze – tradycja spotyka tu południowoamerykański temperament i nowoczesne podejście do smaku.
Skąd wzięła się tradycja jedzenia gęsiny na św. Marcina?
Legenda mówi, że święty Marcin z Tours, znany ze swojej skromności, nie chciał zostać biskupem. Ukrył się w szopie pełnej gęsi, ale te zdradziły go głośnym gęganiem – i tak trafił na biskupi tron. Na pamiątkę tego wydarzenia w dniu jego święta (11 listopada) zaczęto podawać gęś jako symbol obfitości i wdzięczności. W Polsce tradycja ta sięga co najmniej XV wieku.
Początkowo gęsina była daniem dworskim – serwowano ją podczas uczt i świąt kościelnych. Z czasem stała się bardziej powszechna, a dzień św. Marcina zaczął symbolizować zakończenie prac polowych, podsumowanie roku i początek adwentu.
W kulturze ludowej mówiło się: „Na świętego Marcina najlepsza gęsina.”
I rzeczywiście – listopadowa gęś była nie tylko smaczna, ale i gotowa do spożycia po letnim tuczeniu zbożem i jabłkami.
Gęsina w polskiej kuchni – klasyki, które podbiły stoły
Choć przez lata gęsina była nieco zapomniana, dziś wraca do łask – zarówno w domach, jak i w najlepszych restauracjach. W Dniu Świętego Marcina królują klasyczne, aromatyczne potrawy, które doskonale oddają smak jesieni:
- Gęś pieczona z jabłkami i majerankiem – klasyka polskiej kuchni, delikatne mięso o złocistej skórce.
- Półgęsek wędzony – dojrzewający rarytas, dawniej przysmak szlachty.
- Rosół lub bulion z gęsi – aromatyczny i pełen głębi smak, idealny na chłodne dni.
- Pasztet z gęsiny – intensywny, ziołowy, często podawany z żurawiną.
- Pierś z gęsi w sosie winno-śliwkowym – przykład, jak tradycję można połączyć z nowoczesnością.
To kuchnia, która wymaga cierpliwości, ale odwdzięcza się niezwykłą głębią smaku.
Dlaczego warto spróbować gęsiny?
Gęsina to nie tylko tradycja – to również jedno z najzdrowszych mięs drobiowych.
Zawiera korzystne kwasy tłuszczowe (podobne do tych z oliwy z oliwek), żelazo i witaminy z grupy B.
To idealny wybór na jesień – rozgrzewa, wzmacnia i daje energię.
Od polskiej tradycji po latynoski ogień – gęsina w Mundo
W Mundo uwielbiamy łączyć polskie tradycje kulinarne z duchem Ameryki Południowej. Dlatego w tym roku, z okazji dnia św. Marcina, przygotowaliśmy specjalną wkładkę sezonową z gęsiną w roli głównej. Wierzymy, że każda klasyka zasługuje na świeże spojrzenie. Dlatego gęś pojawia się u nas w zaskakujących formach – nie tylko w wersji pieczonej, ale także w nowoczesnych interpretacjach. To nie tylko danie – to kulinarna podróż, która pokazuje, że tradycja może być punktem wyjścia do odkrywania nowych smaków.
Nasza wkładka z gęsiną dostępna będzie od wtorku, 5 listopada, przez ograniczony czas. To wyjątkowa okazja, by spróbować gęsiny w niecodziennym wydaniu i poczuć jesienny klimat w południowoamerykańskim stylu.
